O lodach Ekipy w ostatnim czasie słyszała już większość osób, które mają kontakt z dziećmi i nastolatkami. Od marca 2021 roku, kiedy to Ekipa, nazywana również Ekipą Friza – składająca się z polskich youtuberów i influencerów, stworzyła sorbetowe lody o smaku truskawkowym i cytrynowym o nazwie Ekipa. Produkt bardzo szybko zdobył popularność w całym kraju, do tego stopnia, że firma Koral nie nadążała z produkcją i po niedługim czasie zdecydowała się uruchomić dodatkowe linie produkcyjne, które mają za zadanie produkować 1mln lodów dziennie.

Po wprowadzeniu lodów na rynek zdobycie ich wiązało się z dużym zaangażowaniem i niejednokrotnie ogromną determinacją ze strony dzieci i nastolatków (dziś już jest to produkt łatwiej dostępny), co ze zdziwieniem i niekiedy niepokojem obserwowali rodzice i dziadkowie, niejednokrotnie włączani w akcję poszukiwania lodów w pobliskich sklepach i dyskontach. Każdy funkcjonujący w wirtualnym świecie nastolatek chciał kupić lody Ekipy, a jeśli nie lody, to chociaż papierek, który nota bene do dziś za spore pieniądze można zakupić na portalach sprzedażowych, a wszystko po to, aby zrobić sobie zdjęcie i umieścić w mediach społecznościowych z przesłaniem „też je mam…”.

„Siła” Ekipy

Co w takim razie spowodowało, że te zwykłe lody stały się tak „niezwykłe” i dla młodego pokolenia tak pożądane? Tutaj należy sięgnąć do „siły” Ekipy. Jest to aktualnie najpopularniejszy skład twórców polskiego YouTube'a, na czele z Karolem „Frizem” Wiśniewskim, założycielem Ekipy. Zdobyli oni ogromną, niespotykaną dotąd na gruncie polskiego internetu popularność poprzez daily vlogi (codzienne, krótkie filmy udostępniane w internecie), nagrania hiphopowej muzyki, challenge, relacje z wydarzeń oraz działania marketingowe. Dziś kanał Ekipy na YouTube obserwuje około 4,5 mln osób. Ich niewątpliwy wpływ na życie polskich dzieci i nastolatków jest namacalny.

Badania i sondaże pokazują, że najmłodsi korzystają głównie z TikToka, YouTube’a i Instagrama. Najliczniejszą grupę użytkowników TikToka stanowią osoby w wieku 13-15 lat (ponad 64 %), a 18 % to użytkownicy, którzy nie skończyli 13. roku życia. Do najchętniej oglądanych na TikToku treści należą tzw. transitions (metamorfozy wyglądowe), tańce, filmiki komediowe, wykonania piosenek i wyzwania (challenge).

Idole

Friz razem z Ekipą wydaje się wpisywać w potrzeby polskich nastolatków, stał się dla nich marką samą w sobie, a to wszystko dlatego, że dobrze się bawi… Podróżuje ze znajomymi po świecie, odpoczywa w ekskluzywnych miejscach, dostaje drogie prezenty. Na pozór wydaje się, że działania Ekipy nie są szkodliwe i nie promują złych wzorców, w przeciwieństwie do popularnych patostreamerów tutaj wszystko odbywa się w bezpiecznych ramach zabawy. Warto jednak zauważyć, że niejednokrotnie są to zabawy niebezpieczne, takie jak rozbijanie samochodów czy skok z dachu do basenu. Ekipa kreuje wizję życia luksusowego i bez problemów. Grupa dobrze zgranych przyjaciół spędza czas na zabawach i prankach (żarty, figle komuś zrobione, nagrane i udostępnione w sieci), zarabiając przy tym ogromne pieniądze. Wizja życia prawie idealnego. Prawie, ponieważ w nagrywanie filmów, muzyki, marketingowe działania trzeba oczywiście włożyć wysiłek, co często – broniąc Ekipy – podkreślają w rozmowach młodzi ludzie. Czy jest to jednak wysiłek warty miliony złotych, które zarabiają? Ekipa Friza idzie dalej. Na początku lipca nawiązała współpracę z największym w Polsce parkiem rozrywki Energylandia, niebawem na rynek wejdą artykuły szkolne firmy Herlitz z logo Ekipy, w planach jest także produkcja serialu animowanego z gatunku fantasy i science fiction. Ekipa coraz mocniej wchodzi w życie już nie tylko w wirtualnym świecie.

Być jak Ekipa

O ile niektórzy argumentują, że można to potraktować jako nieszkodliwą zabawę i przemijającą modę, to niepokoi skala popularności i wpływu Ekipy na młode pokolenie. Warto zapytać, jakie wartości stoją za ich działaniami i co tak naprawdę ci ludzie oferują młodemu pokoleniu? Dla większości dzieci i nastolatków świat wykreowany przez Ekipę jest nieosiągalny i niedostępny. Jednak głodni przynależności do grupy, szacunku i uznania też chcą mieć fajne życie, modne ciuchy, posłuch wśród tysięcy widzów. Tego w większości mieć nie mogą, jedynie w ich zasięgu pozostaje kupno lodów, bluzy czy innego gadżetu z logiem, by w ten sposób poczuć się częścią „ekipy” i budować w sobie wyobrażenia o „lepszym” życiu. To niejednokrotnie rodzi w młodych ludziach nierealne oczekiwania i frustrację, ponieważ ich życie w porównaniu do Ekipy wydaje się nudne i nieciekawe. Niektórzy nawet uważają, że Friz to „lepsza wersja ich samych” i „jemu się udało”. Tylko co tak naprawdę mu się udało? Jak długo ta passa będzie trwała i co po niej? Czy można wychować człowieka dojrzałego i szczęśliwego oraz otwartego na budowanie autentycznych relacji z innymi tylko poprzez zabawę?

Wymarzony zawód - kariera youtubera!

Każde pokolenie ma swoich idoli. Kiedyś kreowała ich prasa, telewizja. Byli przez wszystkich rozpoznawalni, w domu odbywały się rozmowy i dyskusje dotyczące ich znaczenia i wpływów. Dziś większość rodziców nie miałaby pojęcia o istnieniu Ekipy, gdyby nie lody i pęd za ich zakupem. Przestajemy mieć nie tylko kontrolę, ale też świadomość tego, co kształtuje nasze dzieci. Z badań przeprowadzonych przez Fundację Inspiring Girls Polska wynika, że prawie 50% dziewczynek w wieku 10-15 lat chce w przyszłości zostać youtuberkami lub tiktokerkami. Marzą o bezproblemowym życiu, w którym głównym celem jest dobra zabawa i łatwe zarabianie pieniędzy.

Życie poza siecią

Pozostaje pytanie, co my, jako rodzice, nauczyciele możemy zrobić? Oczywiste jest to, że nie uda się zupełnie wycofać dzieci i nastolatków z wirtualnej przestrzeni. Na pewno powinniśmy mieć świadomość tego, czym aktualnie żyją nasze dzieci, co jest modne, kto jest popularny, jakie wartości i normy przekazuje. Ważne jest, aby z dziećmi i młodzieżą rozmawiać, pytać, dyskutować, nie kupować bezkrytycznie gadżetów z kolejnym popularnym logo, bo jest to modne i „wszyscy” kupują. Warto w rozmowach z młodymi konfrontować życie i działania influencerów z realną rzeczywistością. Przede wszystkim jednak wychowywać w duchu wartości wyższych niż tylko dobra zabawa i przyjemność, do promowania właśnie takich wartości w social mediach młodych zachęcać.

Renata Nowak