Wielokrotnie zastanawiamy się, jak wspierać rozwój naszych dzieci – jakie zabawki będą dla nich najlepsze, jakie książki powinny czytać, jakie aktywności im zaproponować, by przyniosły jak największe korzyści. Myślimy też zapewne, co zrobić, by zachować w dobrej formie starszych członków naszych rodzin. Może nawet czasem przychodzi nam do głowy refleksja, że i naszym szarym komórkom przydałby się trening. Oczywiście nie zaskoczę nikogo stwierdzeniem, że gry planszowe są w każdym z tych przypadków świetnym rozwiązaniem. I choć może się to wydawać mało oryginalne, to przecież jest to prawda!

Tym razem przedstawię kilka propozycji gier logicznych, które nie tylko sprawdzą się w każdym gronie, ale – co ważniejsze – nakłonią graczy do przyjemnego wysiłku intelektualnego. Są to gry abstrakcyjne, pozbawione fabuły (choć nie zawsze tematu!), w których najważniejsze jest zdobywanie punktów. Wszystkie charakteryzują się pięknym, estetycznym wykonaniem. Wymagają analitycznego myślenia, planowania, odpowiedniej taktyki czy strategii, ale jednocześnie są przyjemne i nie mają skomplikowanych zasad.

Chyba najbardziej znaną grą w tej kategorii jest Azul wydawnictwa Lacerta (2–4 graczy, 8+). Nazwa gry pochodzi od azulejos, czyli ceramicznych płytek, oryginalnie biało-niebieskich, sprowadzonych do Europy przez Maurów. Król Portugalii, Manuel I, zafascynowany mauretańskimi wzorami w rezydencjach południowej Hiszpanii, sprowadził je do swojego pałacu. Odtąd Portugalia słynie z azulejos, które są popularne do dziś. W Azulu gracze staną się artystami układającymi mozaiki na ścianach królewskiego pałacu. Płytki będą pozyskiwać od dostawców, czyli wybierać z dostępnych żetonów, a następnie gromadzić w swoim magazynie. Dopiero później mogą przystąpić do pracy – muszą tak układać płytki, by uzyskać pożądany wzór i oczywiście zdobyć jak najwięcej punktów. Nie obędzie się bez strat, niektóre płytki się potłuką i przyniosą punkty ujemne. Każdorazowy dobór płytek na żetony dostawców jest losowy, co sprawia, że każda rozgrywka wymaga świeżego taktycznego spojrzenia. Kto okaże się najsprytniejszy i zdobędzie najwięcej punktów?

Wielbicieli pięknie wykonanych gier logicznych bez wątpienia skusić może także Sagrada wydawnictwa FoxGames (1–4 graczy, 13+). Udział w budowie jednej z najbardziej okazałych budowli na świecie – hiszpańskiej bazyliki Sagrada Familia – to nie lada wyzwanie! Prace są już na ukończeniu, zadaniem graczy będzie stworzenie barwnego i efektownego witrażu. Do tego celu posłużą wysmakowane, kolorowe kostki, które należy układać tak, by pasowały do określonego wzoru. Z początku lekkie i przyjemne zadanie, z końcem prac okaże się skomplikowaną łamigłówką. Na szczęście artyści mogą skorzystać ze specjalnych narzędzi, które w krytycznych momentach pomogą im wybrnąć z sytuacji bez wyjścia i ukończyć dzieło. Czy to się jednak uda, zależy od zdolności i sprytu twórcy witrażu. Zasady dokładania kostek są ściśle określone – każda z nich musi pasować do pierwotnie wybranego wzoru witraża, trzeba jednak pamiętać, że kostki tego samego koloru lub o tej samej wartości nie mogą ze sobą sąsiadować. Oczywiście, jak to w grze logicznej, graczom będzie zależało na zdobyciu jak największej liczby punktów. Najlepiej więc nie tylko ukończyć witraż, ale też realizować cele wylosowane na początku gry, które zapewniają dodatkowe punkty zwycięstwa. Niezależnie od zwycięstwa czy przegranej przyjemnie jest oglądać efekty swojej pracy kolorowo prezentujące się na stole.

Na koniec jeszcze jedna propozycja – całkowicie abstrakcyjna gra logiczna, znana na całym świecie i sprzedana w milionach egzemplarzy. Abalone wydawnictwa Rebe l (7+) to typowy dwuosobowy pojedynek taktyczno-strategiczny, który od ponad 30 lat zachwyca graczy zarówno swoją prostotą, jak i głębią. Polem gry jest sześciokątna plansza z wgłębieniami, na której umieszcza się na pozycjach startowych po 14 białych i czarnych kul. Celem gry jest wypchnięcie poza obszar gry 6 kul przeciwnika. W swojej turze gracz może poruszyć o jedno pole od 1 do 3 kul w jednym z 6 dostępnych kierunków. Może także przepchnąć kule przeciwnika, jeśli ma nad nimi liczebną przewagę (maksymalnie 3 kule gracza mogą przepchnąć 2 kule przeciwnika). Sześciokątna plansza daje bardzo wiele możliwości, trzeba zatem być bardzo czujnym, by nie wpaść w jakąś zasadzkę, a jednocześnie przechytrzyć współgracza. Ta prosta w zasadach rozgrywka daje niesamowicie dużo przyjemności z kombinowania i planowania ruchów. Dużym atutem jest też eleganckie wykonanie – piękne, ciężkie kule przesuwane pojedynczo czy w grupach oddziałują nie tylko na wzrok, ale także na zmysł dotyku i słuchu. Jest to produkt dopracowany pod każdym względem.

Współczesne gry logiczne, tak jak pozostałe nowoczesne gry planszowe, przeżywają w ostatnich latach rozkwit. Z każdym rokiem pojawia się coraz więcej tytułów, więc jeśli jest to rozrywka, która przypadnie komuś do gustu, bez wątpienia znajdzie on wiele pozycji wymagających przyjemnego główkowania.

Agnieszka Wojdyna