Kryzys związany z trwającą epidemią to zjawisko, które w ostatnim czasie towarzyszy każdemu z nas. Powoduje on chaos, destabilizuje, burzy poczucie bezpieczeństwa. Zmienia nasze funkcjonowanie i  – jak pokazała pandemia – potrafi także diametralnie zmienić naszą rzeczywistość. Ta nowa sytuacja, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym, wymaga od nas szukania różnych rozwiązań oraz radzenia sobie z trudnościami i wyzwaniami dotąd nieznanymi. Pojawiają się pytania: Jak radzić sobie w pandemii? Jakie koszty psychiczne przyniesie ten czas? Jak przetrwać pojawiające się kryzysy?

Wiedza i doświadczenie pokazują, że kryzys może prowadzić do negatywnych zmian w sposobie funkcjonowania, a nawet do zachowań patologicznych, ale może też stać się szansą na rozwój i wzmocnienie psychiki. W tej sytuacji szczególnie ważnym wyzwaniem staje się zadbanie o kondycję psychiczną, a szczególną troską w tym zakresie powinniśmy objąć dzieci.

Cenne porady i wskazówki, jak skutecznie radzić sobie z tym zadaniem, znajdziemy w poradniku Jak wspierać dzieci w kryzysie? Poradnik dla rodziców nie tylko na czas globalnej pandemii autorstwa Małgorzaty Taraszkiewicz – psychologa, neuromedyka, coacha i trenera, osoby zajmującej się zdrowiem psychicznym i rozwojem ludzkiego potencjału, także od strony praktycznej oraz Zofii Nalepy – interdyscyplinarnej artystki wizualnej, która zajmuje się fotografią, filmem, grafiką i pisaniem, a ilustrując książki łączy w nich swoje przemyślenia o świecie, rozwoju osobistym oraz duchowym.

Poradnik podzielony na cztery rozdziały obejmuje zagadnienia dotyczące sytuacji kryzysowych, strategii radzenia sobie z nimi, wspierania dzieci, zasad działania w kryzysie oraz wzmacniania siły i odporności psychicznej dzieci poprzez zastosowanie polecanych działań, zabaw i ćwiczeń. Na uwagę zasługuje także zamieszczony w książce aneks, zawierający krótkie omówienie etapów rozwoju dziecka i towarzyszących mu w tym czasie emocji.

Jak zaznaczają autorki, poradnik przeznaczony jest dla rodziców, którzy chcą pomóc swoim dzieciom przetrwać trudny czas pandemii we względnie dobrej kondycji psychicznej, złagodzić lęki, wzmocnić siłę i odporność psychiczną, przywrócić utracone poczucie bezpieczeństwa oraz ufność i wiarę w lepsze jutro. W obecnej sytuacji są to bardzo ważne zadania. Pandemia wywołuje wszechogarniające poczucie lęku, docierające negatywne komunikaty mocno w nas rezonują i nie nastawiają optymistycznie. Grupą szczególnie wrażliwą są właśnie dzieci, które – chłonne na emocjonalny przekaz – nie rozumieją, co dzieje się dookoła, nie potrafią też nazywać i werbalizować powstających lęków i niepokojów. Zadaniem rodziców i opiekunów jest pomoc najmłodszym w radzeniu sobie z tymi stanami oraz podejmowanie takich działań, aby pomimo niesprzyjających sytuacji pomóc pozostać im w dobrej kondycji psychicznej.

Zaletą książki jest przekazanie treści z obszaru psychologii kryzysu w przystępny sposób. Układ treści, wyróżnienie najważniejszych kwestii, wzbogacenie grafikami sprawiają, że fachowe zagadnienia, poszerzone o praktyczne porady i wskazówki, stają się pomocne dla osób, które chcą poznać mechanizmy związane z zachowaniem w kryzysie oraz szukają konkretnych podpowiedzi, co możemy zrobić, aby kryzys był nie tylko zagrożeniem, ale też szansą przewartościowania i budowania siły i odporności psychicznej.

Dzień organizacji, spokoju, uważności dla siebie lub innych, dzień bez komputera, dzień do niczego, ćwiczenia fizyczne i relaksacyjne, rozwijanie poszczególnych typów inteligencji, to tylko niektóre konkretne propozycje, które mogą skutecznie pomóc w konstruktywnym działaniu i wspólnym spędzaniu czasu.   Poradnik w zamierzeniach autorek ma charakter uniwersalny i taki niewątpliwie jest. Powstał w dobie pandemii, ale odnosi się do różnych sytuacji, które w życiu człowieka mogą wywołać kryzysy. Stanowi kompendium wiedzy o tym, jak przetrwać czas niepokoju, jakiego obecnie doświadczamy, ale jest też źródłem inspiracji do tego, jak spędzać czas z dziećmi w sposób kreatywny, twórczy i skupiony na ich rozwoju. Niewątpliwie może pomóc rodzicom we wsparciu dzieci, ale też rozwijaniu rodzinnych relacji i wzmacnianiu więzi.

Renata Nowak